هيدروكورتيزون
Hydrocortisone
موارد استفاده هيدروكورتيزون
هيدروكورتيزون در درمان علامتي اختلالات ناشي از آلرژي و يا التهابي پوست نظير اگزما، درماتيتها، زخم قنداق بچه و نيش حشرات به كار ميرود.
مكانيسم اثر هيدروكورتيزون
اين دارو با عبور از غشاء سلولي به گيرندههاي اختصاصي خود در سيتوپلاسم متصل شده و كمپلكس دارو-گيرنده وارد هسته سلولي ميشود. اين كمپلكس با اتصال به نواحي خاصي از DNA موجب تحريك روند رونويسي mRNA و به دنبال آن ساخت آنزيمهاي مهاري ميشود كه گمان ميرود مسئول ايجاد اثرات مهاري ضد التهابي ميباشند.
فارماكوكينتيك هيدروكورتيزون
متابوليسم اين دارو عمدتاً در خود پوست صورت ميگيرد. به دنبال جذب سيستميك، در كبد نيز متابوليزه ميشود. نيمه عمر هيدروكورتيزون آزاد حدود ۲ ساعت ميباشد.
موارد منع مصرف هيدروكورتيزون
در ضايعات پوستي درمان نشده باكتريايي، قارچي يا ويروسي، بيماري روزاسه و التهاب پوستي، حالات التهابي زخمدار يا خارشدار نبايد مصرف شود. تجويز اين دارو براي درمان آكنه ولگاريس توصيه نميشود (به خصوص كورتيكواستروئيدهاي قوي منع مصرف دارند) كورتيكوستروئيدهاي قوي در كودكان زير يك سال منع مصرف دارند.
هشدارها هيدروكورتيزون
در اختلالات التهابي پوست شيرخواران از قبيل التهاب ناشي از ادرار سوختگي احتياط فراوان نموده و بيش از ۷-۵ روز مصرف نشود. از مصرف طولاني مدت فرآورده روي پوست اجتناب شود.
عوارض جانبي هيدروكورتيزون
در صورت جذب سيستميك هيدروكورتيزون احتمال بروز عوارضي نظير سندرم كوشينگ، افزايش قند خون، وجود قند در ادرار و در صورت مصرف دراز مدت تضعيف محور هيپوتالاموس-هيپوفيز-فوق كليه وجود دارد.
بروز عوارض جانبي موضعي مانند تشديد عفونتهاي درمان نشده، نازك شدن پوست، درماتيت تماسي، اختلالات التهابي در ناحيه صورت به ويژه در خانمها و آكنه در محل كاربرد فرآورده نيز گزارش شده است.
نكات قابل توصيه هيدروكورتيزون
۱- از مصرف خودسرانه اين دارو خودداري شود.
۲- از به كار بردن پوشش و يا پانسمان روي ناحيه تحت درمان با هيدروكورتيزون خودداري شود.
۳- از تماس دارو با چشمها اجتناب شود.
۴- در صورتي كه با گذشت دو هفته عارضهاي كه براي آن هيدروكورتيزون تجويز شده، بهبود پيدا نكرد و يا بدتر شد، به پزشك مراجعه شود.
۵- قبل از شيردهي از استعمال اين دارو روي بافت پستان خودداري شود.
مقدار مصرف هيدروكورتيزون
در بزرگسالان از كرم يا پماد ۱% ، ۱ تا ۳ بار در روز و در كودكان بالاي ۲ سال ۱ تا ۲ بار در روز استفاده ميشود. ميزان مصرف اين دارو در كودكان زير ۲ سال تاكنون مشخص نشده است.
اشكال دارويي هيدروكورتيزون
Topical Cream: ۱%
Topical Ointment: ۱%